April 28, 2016

Batman: The Killing Joke на Алан Мур и Брајан Боланд

Неодамна решив дека е крајно време да посегнам по недопрениот дел од мојата стриповска колекција и да оставам по некој отпечаток. Купувам хартија, а со години, упорно го читам истото на таблет. Еден од тие гланц нови наслови ми е луксузниот колекционерски Batman: The Killing Joke, објавен во 2008 по повод дваесетгодишнината од првото издание. Тврд повез, со нови бои од Брајан Боланд лично. Како додаток, содржи и една негова кратка приказна, "An Innocent Guy" која запрепастува со суштината и никако не ти дозволува удобно да го започнеш мамурлакот од претходните страници на Алан Мур. "An Innocent Guy" одзема само неколку страници, меѓутоа ќе добие посебен третман во некоја следна прилика.

The Killing Joke го имам читано многу, многу пати. Толку многу што мислам дека веќе ми е надмината потребата да ги вртам тие пеесетина страници со отворени очи. Но, секогаш успевам да најдам свежина во материјалот и да го погледнам од поинаква перспектива. Приказната е толку моќна, што и покрај едноставноста, ќе ти понуди неколку комплексни слоеви за лупење откако ќе ја завршиш. Никогаш нема ништо да биде исто после првото читање на The Killing Joke, тоа можам да го гарантирам. И, не сум само јас. Импактот на The Killing Joke повеќе од дваесет години се чувствува во Бетмен митологијата. Оракл, лик кој е еден од највпечатливите во Бет-фамилијата, корените ги влече токму од тука.


Алан Мур и Брајан Боланд ја нудат можеби најесенцијалната средба помеѓу Бетмен и Џокер. Дали воопшто постои некаква линија помеѓу нивната дуалност? Колку е проклета меѓусебната зависност? Џокер сака да докаже единствена поента. Дека потребен е само еден лош ден за да го излуди и најцрврстиот ум. Дека во секој "нормален" тлее нешто што само чека момент за ескалира во тотална психичка нестабилност. Јасно му е дека и оној што се облекува како џиновски летечки стаорец, некогаш имал таков ден. Експериментот го "спроведува" врз Џим Гордон. Откако ќе ја парализира ќерка му, го киднапира и го изложува на слики од голата повредена Барбара во еден бизарен напуштен забавен парк.

Во меѓувреме, Мур се обидува да протне варијанта за настанокот на Џокер. Низ флешбекови, го прикажува како неименуван поранешен инженер и неуспешен стенд-ап комичар кој приморан да ја прехрани фамилијата, се вплектува во криминална операција каде што ја носи познатата Ред Худ маска. На тој "лош ден" ќе почине и неговата трудна сопруга, а подоцна вечерта бегајќи од Бетмен, кој се појавува на местото на злосторот на Ред Худ бандата, паѓа во хемиски отпад кој му ја бои кожата белa, а косата зелена. Иако овој трагично-шокантен момент е еден од најпознатите за зачетокот на Џокер, не е "официјален" ни во самата приказна. Џокер е доволно луд за различно да ја памти сопствената историја, па ова е само едно од многуте такви сеќавања.


На крајот од The Killing Joke, Бетмен, стравувајќи од тоа дека еден ден со Џокер ќе се убијат меѓусебно, се обидува да му помогне и да го рехабилитира. Само тоа што верува дека има останато малку добро во Џокерот, феноменално го сетира амбиентот за самото финале. Џокер, соочен со тоа дека за него е предоцна, ја менува темата и кажува шега. Џокер почнува да манијаклано да се смее, Бетмен само се смешка. Како што последната страница оди надолу, го грабнува Џокер додека се наближува полициско возило. Последните два панели прикажуваат тишина и дожд кој веќе направил вир на земјата на која стојат, а се губи и одразот на светлата од возилото.

Првите неколку пати не ја сфаќав големината на ова. Крајот може да се интерпретира различно. Можеби само се смеат заедно, можеби џандарите паркираат, па Бетмен им го предава Џокер? Можеби едноставно конечно го убива. Грент Морисон во подкастот на Кевин Смит вели дека Бетмен му го крши вратот на Џокер. Кул сум тоа. Иако спротивно од идејата и кодексот на Бетмен, во тој последен момент можеби е и единствената опција. Тоа од кое Бетмен упорно бега, да ја има смртта на Џокер на неговата совест - конечно се случува. Морисон смета дека Мур и Боланд сакале да ја раскажат "последната" приказна за Бетмен и Џокер, како што е Superman: Whatever Happened to the Man of Tomorrow? исто од Мур и како таква, ќе се сложам дека функционира беспрекорно. Но, Мур е доволно серко да кења и по ова, иако му е едно од најпознатите дела.

За неколку месеци излегува и анимиран филм. Има веќе трејлер во етер. Кевин Конрој и Марк Хамил се враќаат како Бетмен и Џокер. Од ова и неколкуте кратки видеа што кружат наоколу ми изгледа како верна адаптација. Некои кадри се директно од панелите на Боланд. Во главно, приметив дека убаво се однесува кон изворниот материјал, но додава и некои нови детали, претпоставувам за подобро да ја запознае пошироката публика со Барбара Гордон за поинтензивно да ја изрази нејзината трагедија. Освен тоа, филмот има "R" ознака, па нема да се труди да биде допадлив за млада публика.

Види такоѓе: 

No comments: